Mấy lời cóp nhặt về bảo vật quốc gia chưa làm lễ công nhận đã bị hư hại

Những nét rêu phong cổ kính ngàn năm chỉ trong chốc lát bị xoá sạch, để lại những vết thương tích nặng nề trên cổ vật quốc gia. Trán bia Long Đọi là nơi lưu giữ lối chữ phi bạch do chính Hoàng đế Lý Nhân Tông ngự bút, trải qua gần ngàn năm “trơ gan cùng tuế nguyệt” thì nay bị cào trầy xước phũ phàng.

Người yêu văn hoá chỉ còn biết than thở vì đâu còn như lời Thượng thư Nguyễn Công Bật ca ngợi thư pháp của Hoàng đế Lý Nhân Tông rằng: "Thế tựa rồng bay phượng múa, phép viết từ tay ngọc viết ra/Hình như loan liệng thước chao, thể chữ tự lòng vua chữ hiện".

Trước đây, xung quanh bia Sùng Thiện Diên Linh có hàng rào bảo vệ để ngăn chặn việc du khách xâm phạm làm hỏng văn bia. Nhưng “mới đây người ta đã bỏ đi để cho nhân dân chiêm bái bảo vật”, trụ trì đại đức Thích Thanh Vũ buồn rầu cho biết sau những nỗ lực can ngăn không thành. Và như một điều tất yếu, những con chữ mới ngoệch ngoạc đã được ai đó vô ý thức khắc lên tấm bia.

Không chỉ bảo vật quốc gia bị xâm hại, các văn bia đời sau ở xung quanh cũng chịu chung số phận, được đơn vị thi công “nhiệt tình” cào nhẵn.

Thật đáng tiếc và đau xót, chỉ vì sự thiếu hiểu biết mà trong phút chốc báu vật quốc gia đã bị ngang nhiên xâm hại nghiêm trọng chưa từng thấy kể từ gần ngàn năm tồn tại đến nay./

 Những vết trầy xước khá sâu trên bề mặt bia

 "Lưu bút" mới của du khách trên tấm bia sau khi hàng rào bảo vệ bị phá dỡ

Không chỉ bảo vật quốc gia bị xâm hại, các văn bia đời sau ở xung quanh cũng chịu chung số phận, được đơn vị thi công “nhiệt tình” cào nhẵn

Lời của Trần Quang Đức

Sáng nay tôi tới chùa Long Đọi, kiểm tra kỹ lại các bia thì có một số ghi nhận thế này. Nhìn chung nội dung bia không bị ảnh hưởng, tức là chữ nghĩa không bị bào mòn như mọi người nghĩ. Song do dùng bàn chải có răng kim loại chà lên mặt bia cho nên để lại nhiều vết xước nhỏ mỏng. Các bia thời Lê trông rất thiếu mỹ quan. Riêng bia Sùng Thiện Diên Linh (niên đại 1121) xét về tổng thể vẫn ổn hơn cả.
Tuy mức độ hủy hoại của bia Sùng Thiện không đến nỗi như chúng ta tưởng, song việc vệ sinh bia như vậy hoàn toàn không thể chấp nhận được, nó cho thấy sự thiếu hiểu biết của sở văn hóa và thông tin tỉnh Hà Nam (giám đốc sở đã nhận lỗi và triệu tập họp khẩn). Đặt trong tổng thể những di tích được trùng tu lâu nay... chúng ta cần có những cảnh báo mạnh mẽ hơn nữa, buộc những người trực tiếp tham gia công tác tu sửa phải thận trọng tìm hiểu kỹ trước khi làm.
Xin dẫn bài thơ Nôm của Nam Long tiên sinh để kết lại stt này.
Đồ báu xem ra cũng thế thôi
Kỳ công mài nhẵn mới tinh khôi
Sư cha cái lũ vô văn hóa
Còn sướng bảo nhau sạch hết rồi.Tuy mức độ hủy hoại của bia Sùng Thiện không đến nỗi như chúng ta tưởng, song việc vệ sinh bia như vậy hoàn toàn không thể chấp nhận được, nó cho thấy sự thiếu hiểu biết của sở văn hóa và thông tin tỉnh Hà Nam (giám đốc sở đã nhận lỗi và triệu tập họp khẩn). Đặt trong tổng thể những di tích được trùng tu lâu nay... chúng ta cần có những cảnh báo mạnh mẽ hơn nữa, buộc những người trực tiếp tham gia công tác tu sửa phải thận trọng tìm hiểu kỹ trước khi làm. Xin dẫn bài thơ Nôm của Nam Long tiên sinh để kết lại stt này.Đồ báu xem ra cũng thế thôiKỳ công mài nhẵn mới tinh khôiSư cha cái lũ vô văn hóaCòn sướng bảo nhau sạch hết rồi.

VOV+Trần Quang Đức